******************************************************

مختصری در مورد زراعت لوبیا (( Phaseolus  sp .

مقدمه

لوبیابا نام انگلیسی Common Bean  از راسته   Rosales خانواده Leguminosae زیر خانواده Papilionidae شاخه Phaseolae  زیر شاخه Phaseoliae  و جنس Phaseolus میباشد . بیش از پنجاه گونه از جنس Phaseolus  وجود دارد . لوبیا سازش خوبی با ارتفاعات  و مناطق مختلف در جهان دارد . و در 7 – 5/5 = PH می تواند كشت و زراعت شود .

الف -كاشت لوبیا

در ایران كاشت لوبیا معمولا در بهار و با تراكم ده سانتی متری و فواصل ردیف كاشت 50 سانتی متر انجام می گیرد .  

ب‌-         تناوب زراعی لوبیا

در سیستم زراعی بهترین تناوب زراعی لوبیا با غلات مانند گندم وجو می باشد. لوبیا ازت هوا را در خاك توسط باكتریهای مخصوص بنام Rhizobium phaseolie تثبیت می نماید كه باعث حاصلخیزی خاك می شود . باید توجه نمود كه لوبیا نباید با گیاهان غده ای و ریشه ای از جمله پیاز و سیب زمینی كشت شود زیرا احتمالآلودگی قارچی برای لوبیا زیاد خواهد شد .    

ت‌-         علف های هرز و كنترل آن

كنترل علف های هرز در لوبیا بسیار حائز اهمیت است و از سموم مختلف مانند ترفلان به میزان 5/1 در هزار قب از كاشت وی توان استفاده نمود از سموم علف كش بعد از كاشت در لوبیا هنوز اطلاعات دقیقی در دست نیست .  

ث‌-         روش های آبیاری

1-     آبیاری غرقابی  : این نوع آبیاری در مناطقی كه كشت بصورت سنتی انجام می گیرد , متداول است  برای انجام این روش آبیاری ابتدا مزرعه به قطعات كوچكی تقسیم و كرت بندی می گردد و سپس كرتها پر آب و غرقاب می شوند .  

2-     آبیاری نشتی : این نوع آبیاری در مزارعی كه كشت به صورت ردیفی و خطی انجام می گیرد مورد استفاده است  . در این روش از جوی و پشته استفاده شده كه باعث می شود آب بطور یكنواخت جریان یابد و از سله خاك جلوگیری گردد .

3-     آبیاری تحت فشار : بهترین روش آبیاری تحت فشار آبیاری بطری  Sprinkler می باشد كه آب بصورت قطراتی به روی زمین پاشیده می شود البته آبیاری های دیگر این روش مانند   Wheel Move و غیره تحت بررسی می باشد به هر صورت در این نوع آبیاری آب تحت فشار قرار گرفته و از نازل ها بصورت باران یا قطرات به روی مزرعه پاشیده می شود . روش بسیار مفیدی است و هزینه های كارگری را كاهش داده بخصوص از اتلاف آب جلوگیری می گردد .  

ج‌-          داشت و برداشت لوبیا

داشت لوبیا :

یكی از مهمترین عوامل تولید , داشت لوبیا است آبیار به موقع,  مراقبت های زراعی مانند سمپاشی , كوددهی و كولتیواتور می تواند نقش بسزایی در افزایش عملكرد ایفاء كند . در خصوص تعیین حساسترین مراحل رشد لوبیا نسبت به تنش خشكی تحقیقات بسیاری انجام گردیده است از آنجمله مككیو ریوز (1962) در یافتند كه لوبیا در مرحله قبل از گلدهی به خشگی حساس هست و سنگ كارا (1994) بیان نمود كه با افزایش تنش خشكی, نقصان رشد رقم های خوابیده بیش از رقم های ایستاده است و تنش قبل از گلدهی نسبت به بعد از گلدهی عملكرد را بیشتر كاهش می دهد. اساسا مبارزه با علف های هرز و, سله شكنی زمین , سمپاشی و كود پاشی به موقع در افزایش كیفیت و كمیت محصول لوبیا اثر دارد و در مزارعی كه این اعمال انجام نمی گیرد عملكرد كمی و كیفی محصول پائئن می آید . معمولا بر علیه آفات , مانندشته و تریپس از سم متاسیتوكس به میزان 5/1 در هزار استفاده می شود و بر علیه كنه ها از سم كلتان می توان استفاده نمود .

برداشت لوبیا :

 برداشت لوبیا زمانی انجام می گیرد كه حدود 80 % غلاف ها تغییر رنگ داده و زرد شده باشند . برداشت لوبیا به دو صورت برداشت سنتی و برداشت مكانیزه صورت می گیرد .

منابع مورد استفاده

1-       آمار نامه fao – 1992

2-       آمار نامه وزارت كشاورزی سال 1373

3-       گزارشات طرحهای تحقیقاتی حبوبات در استان مركزی

4-       موسسه تحقیقات اصلاح وتهیه نهال و بذر بخش تحقیات حبوبات